Hệ thống chân không trên ô tô bị rò rỉ

1 số nguyên nhân và cách khắc phục khi hệ thống chân không trên ô tô bị rò rỉ

Hệ thống chân không ô tô đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giúp xe vận hành ổn định và hiệu quả. Hệ thống này không chỉ điều khiển trực tiếp động cơ đốt trong mà còn ảnh hưởng đến công suất hoạt động của xe. Do đó, việc hiểu rõ cơ chế hoạt động của hệ thống chân không không chỉ giúp khách hàng bảo dưỡng đúng cách mà còn kéo dài tuổi thọ phương tiện.

Hệ thống chân không ô tô là gì?

Hệ thống chân không ô tô có thể được so sánh như một chiếc “máy bơm khí” khổng lồ. Hệ thống này chịu trách nhiệm điều khiển và ảnh hưởng trực tiếp đến động cơ của xe. Mỗi động cơ cần một lượng không khí và nhiên liệu phù hợp để tạo ra năng lượng di chuyển các pít-tông và giúp xe hoạt động ổn định. Nếu hệ thống chân không gặp vấn đề, phương tiện sẽ không đảm bảo an toàn để vận hành. Tùy theo từng nhà sản xuất, mức chân không sẽ được quy định với các tiêu chuẩn khác nhau. Trên một số dòng xe, hệ thống chân không còn được sử dụng như một nguồn điện phụ để hỗ trợ động cơ và hộp trục khuỷu hoạt động.

Nguyên lý hoạt động của hệ thống chân không ô tô

Hệ thống chân không ô tô hoạt động dựa trên ba nguyên lý chính: Venturi, Bernoulli và Coanda. Nắm rõ nguyên lý hoạt động của hệ thống chân không giúp chủ sở hữu tối ưu hiệu suất vận hành của bộ phận.

Nguyên lý Venturi

Hệ thống chân không sử dụng nguyên lý Venturi hoạt động như sau:

• Khí nén được đưa vào đầu phun.
• Khi tiết diện của vòi phun động lực giảm, khí nén được tăng tốc, làm áp suất động tăng và áp suất không khí tĩnh giảm.
• Khi đi qua vòi phun động lực, không khí được tăng tốc sẽ mở rộng và tạo ra chân không.
• Không khí sẽ bị hút qua kết nối chân không vào vòi phun.
• Không khí nén thoát ra khỏi vòi phun thông qua bộ giảm thanh cùng với không khí hút vào.

Với cơ chế hoạt động theo nguyên lý Venturi, hệ thống chân không giúp phương tiện nâng cao khả năng tăng tốc. Việc điều khiển riêng lẻ bộ kẹp chân không cũng giúp phương tiện được sửa chữa và bảo dưỡng thuận tiện hơn. Để nâng cao sự tương thích, các đơn vị đã áp dụng nhiều loại dầu phun với mức công suất đa dạng.

Nguyên lý Bernoulli

Nguyên lý Bernoulli hoạt động như sau:

• Vận hành bằng khí nén tích hợp với tạo chân không.
• Không khí nén thoát ra qua các lỗ trên cốc hút và tăng tốc nhanh chóng.
• Do tốc độ tăng nên áp suất tĩnh giảm, từ đó chân không được tạo ra.
• Khí được tăng tốc di chuyển sang phía khác, một “đệm khí” sẽ được tạo ra giữa đệm hút và phôi.
• Tốc độ dòng chảy cao giúp lấp đầy các lỗ hổng khí, giúp các phôi xốp được xử lý và tách rời đồng thời.
• Hiệu ứng Bernoulli đảm bảo rằng các phôi được xử lý đúng cách nhưng vẫn hạn chế tối đa các tiếp xúc bên ngoài.

Nhờ nguyên lý Bernoulli, các phôi mỏng và nhạy cảm trong hệ thống chân không ô tô sẽ được xử lý nhẹ nhàng, tránh tiếp xúc tối đa với các tác nhân bên ngoài. Các phôi xốp cũng sẽ được tách biệt một cách an toàn.

Nguyên lý Coanda

Nguyên lý Coanda hoạt động như sau:

• Hệ thống vận hành bằng khí nén và tích hợp tạo chân không.
• Khí nén được dẫn qua một khe hở hình khuyên giúp tăng tốc độ di chuyển.
• Sự gia tăng tốc độ dòng chảy dẫn đến “hiệu ứng Coanda”. Theo đó, không khí sẽ thoát ra theo một bề mặt lồi.
• Không khí chảy dọc theo bề mặt tạo ra lực hút trong không gian xung quanh.

Hệ thống chân không sử dụng nguyên lý hoạt động Coanda sở hữu tốc độ hút cao và tiêu thụ khí thấp. Áp suất vận hành dao động trong mức 1 – 5 bar. Bề mặt tiếp xúc lớn với các lỗ chân sát nhau giúp phôi không bị hút vào hoặc hư hỏng trong quá trình sử dụng.

Dấu hiệu nhận biết hệ thống chân không ô tô bị rò rỉ

Trong quá trình sử dụng, hiện tượng rò rỉ hệ thống chân không ô tô sẽ xảy ra nếu xe không được bảo dưỡng đúng cách. Rò rỉ chân không xảy ra khi động cơ đốt trong có thêm lượng không khí bơm vào nhưng không được phát hiện kịp thời. Việc máy tính động cơ không đo lường chính xác lượng không khí bơm cũng khiến bộ phận này bị rò rỉ, gây mất cân bằng hỗn hợp nhiên liệu – khí trong động cơ, dẫn đến hoạt động bất thường và đình trệ.

Thông thường, áp suất chân không sẽ điều khiển và vận hành các hệ thống liên quan như bầu trợ lực phanh, hệ thống điều hòa, hoặc ứng dụng điều khiển hành trình. Nếu tỷ lệ giữa nhiên liệu và không khí mất cân bằng, động cơ sẽ không thể hoạt động bình thường. Để giảm thiểu tối đa các nguy hiểm có thể xảy ra, chủ phương tiện nên nắm rõ các dấu hiệu rò rỉ chân không sau đây:

• Đèn báo kiểm tra động cơ trên bảng điều khiển bật sáng.
• Động cơ có quá nhiều không khí khiến nhiệt độ đốt tăng cao, làm xe thải ra nhiều khí oxide hơn.
• Bộ điều khiển động cơ cố gắng bù lại bằng cách thêm nhiều nhiên liệu vào hỗn hợp hòa khí, khiến phương tiện hao tốn nhiều nhiên liệu hơn.
• Động cơ trì trệ và không đều, khoảng thời gian không tải giữa các bộ phận diễn ra nhanh hơn so với bình thường.
• Động cơ phát ra tiếng động khó chịu khi vận hành.
• Khả năng tăng tốc kém.

Một số vị trí có khả năng rò rỉ chân không cao nhất bao gồm:

• Đường ống nạp: Bộ phận cung cấp hỗn hợp nhiên liệu – không khí vào xi lanh.
• Ống chân không và ống mềm: Nhiệt độ động cơ cao có thể làm cho ống chân không, ống mềm bằng nhựa và cao su bị vỡ hoặc nứt, gây ra rò rỉ.
• Các vòng đệm ống nạp: Miếng kim loại dùng để bịt kín ống nạp với động cơ.
• Thân van tiết lưu: Bộ phận của ống nạp chứa bướm ga, nơi đóng và mở để điều khiển lượng không khí đi vào buồng đốt.
• Vòng đệm thân van tiết lưu: Miếng kim loại bịt kín để ngăn chặn không khí rò rỉ ra ngoài giữa ống nạp và thân van tiết lưu.

Cách kiểm tra và khắc phục hệ thống chân không ô tô bị rò rỉ

Để nhận biết các dấu hiệu hệ thống chân không ô tô bị rò rỉ, chủ xe có thể áp dụng một số cách kiểm tra dưới đây. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, người dùng cần đeo kính và khẩu trang bảo hộ, tránh sự ảnh hưởng của chất tẩy rửa trước khi thực hiện thao tác kiểm tra.

Kiểm tra bằng mắt

Thông qua thị giác, người dùng có thể dễ dàng kiểm tra các đường ống chân không trên nắp máy động cơ ô tô. Do vị trí lắp đặt chịu nhiệt độ cao nên những đường ống này dễ bị biến chất và trở nên cứng, giòn, dẫn đến hệ thống chân không bị rò rỉ. Điều này có thể gây ra tình trạng chết máy và tiêu hao hỗn hợp hòa khí.

Sau khi tháo các đường ống ra kiểm tra, chủ xe nên thay mới. Do làm bằng chất liệu cao su nên ống chân không có thể dễ dàng tìm thấy tại các cửa hàng phụ tùng ô tô. Tuy nhiên, để tránh ảnh hưởng tới các bộ phận khác, chủ phương tiện nên mang xe tới các trung tâm bảo dưỡng chính hãng để được hỗ trợ thay mới.

Kiểm tra bằng chất tẩy rửa

Chủ xe cũng có thể phát hiện lỗi rò rỉ chân không bằng cách sử dụng bình xịt carburetor cleaner (chất tẩy rửa). Đầu tiên, người dùng khởi động phương tiện với tốc độ không tải và xịt dung dịch quanh phần ron để bịt kín bướm ga. Nếu nhận thấy dung dịch lọt vào buồng đốt và làm tăng tốc động cơ, chủ phương tiện hãy kiểm tra lại phần ron. Ngược lại, hệ thống chân không ô tô sẽ không bị lỗi rò rỉ nếu động cơ chạy êm ái.

Ngoài ra, chủ phương tiện cũng có thể xịt carburetor cleaner lên đường ống nạp, ron bịt kín cổ góp hút, solenoid điều khiển EVAP, van hoặc các vị trí ống nối khi quan sát tốc độ động cơ. Tương tự, nếu ron bị hư hỏng hoặc rò rỉ, người dùng sẽ nhận thấy tốc độ động cơ thay đổi đột ngột và cần thay mới các vị trí này.

Kiểm tra bằng máy hút chân không

Chủ phương tiện có thể sử dụng máy hút chân không để tìm ra những lỗ rò rỉ không khí trong các đường ống, kim phun nhiên liệu, cụm van không tải hay hệ thống ống PCV. Các bước thực hiện kiểm tra chân không bằng máy hút như sau:

• Đổ đầy một lượng nước vừa đủ vào bể.
• Khởi động động cơ ở chế độ không tải.
• Kết nối một đầu dây của máy hút chân không với động cơ.
• Ngâm đầu còn lại vào nước và quan sát các bọt khí.
• Xác định các vị trí có bọt khí nổi lên để nhận biết khu vực bị rò rỉ.

Khắc phục rò rỉ chân không ô tô

Nếu hệ thống chân không ô tô bị rò rỉ, người dùng cần tiến hành khắc phục ngay để tránh ảnh hưởng đến động cơ. Một số bước khắc phục phổ biến như sau:

• Thay thế ống chân không hoặc các vòng đệm bị hư hỏng.
• Kiểm tra và làm sạch bộ lọc chân không.
• Đảm bảo hệ thống ống dẫn không bị tắc nghẽn.

Để tối ưu hóa hiệu quả của hệ thống chân không, chủ phương tiện nên bảo dưỡng định kỳ và kiểm tra thường xuyên. Điều này giúp phát hiện kịp thời các dấu hiệu hư hỏng và nâng cao tuổi thọ của hệ thống chân không, đồng thời đảm bảo an toàn cho xe khi vận hành.

Trên đây là 1 số chia sẻ của Pro Car về nguyên nhân và phương pháp khắc phục hệ thống chân không trên xe ô tô bị rò rỉ. Hi vọng bài viết đem lại cho bạn đọc nhiều kiến thức hữu ích. Mọi thông tin chi tiết liên quan đến sản phẩm, dịch vụ về xe ô tô vui lòng liên hệ trực tiếp qua số hotline: 0867.767.168 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất