Tại sao không nên tăng ga mạnh khi vừa khởi động?

Tại sao không nên tăng ga mạnh khi vừa khởi động?

Buổi sáng vội vàng hoặc những lúc cần di chuyển nhanh, không ít tài xế có thói quen vừa khởi động xong đã tăng ga mạnh để “làm ấm máy” hoặc nhanh chóng nhập làn. Tuy nhiên, thói quen này tưởng vô hại nhưng thực tế lại có thể gây ra nhiều tác hại tiềm ẩn cho động cơ và hộp số, đặc biệt trên xe hiện đại.

Vậy tại sao không nên tăng ga mạnh khi vừa khởi động? Việc tăng ga sớm gây hại ra sao và đâu là cách khởi động động cơ đúng chuẩn để bảo vệ xe? Trong bài viết này, Pro Car sẽ phân tích rõ nguyên nhân, tác hại và giải pháp để giúp xe của bạn bền bỉ, vận hành ổn định và tiết kiệm chi phí bảo dưỡng lâu dài.

Tại sao nhiều tài xế vẫn giữ thói quen tăng ga mạnh khi vừa nổ máy?

Nhiều người cho rằng tăng ga ngay sau khi nổ máy sẽ giúp động cơ nhanh đạt nhiệt độ làm việc, từ đó tiết kiệm thời gian làm ấm máy và xe chạy mạnh mẽ hơn. Đây là quan điểm bắt nguồn từ thời xe sử dụng chế hòa khí, khi cần tăng ga để giữ máy không bị tắt lúc nhiệt độ thấp.

Tuy nhiên, với xe hiện đại dùng phun xăng điện tử, ECU đã tự động điều chỉnh lượng xăng và vòng tua để động cơ ấm dần lên mà không cần người lái tác động.

Nguyên nhân chính khiến không nên tăng ga mạnh ngay sau khi khởi động

1. Dầu bôi trơn chưa kịp tuần hoàn đầy đủ

Sau một đêm để xe nghỉ, dầu nhớt chảy dồn xuống đáy cácte. Khi nổ máy, bơm dầu mất vài giây để đưa dầu đến các chi tiết trên cao như trục cam, xupap.

Nếu tăng ga mạnh lúc này, vòng tua động cơ tăng nhanh, các chi tiết chuyển động nhanh hơn nhưng chưa được bôi trơn đầy đủ. Kết quả là gây ma sát lớn, mài mòn nhanh, giảm tuổi thọ động cơ.

2. Dầu nhớt còn đặc do nhiệt độ thấp

Buổi sáng, nhất là khi trời lạnh, dầu nhớt đặc hơn và khó lưu thông. Việc tăng ga mạnh làm tăng tải trọng cơ học lên các bộ phận, nhưng khả năng bôi trơn lại chưa đủ, dễ gây mài mòn cục bộ.

3. Áp suất dầu chưa đạt mức tối ưu

Ngay khi nổ máy, áp suất dầu cần thời gian ngắn để đạt mức lý tưởng. Tăng ga mạnh trước khi áp suất ổn định khiến nguy cơ thiếu dầu cục bộ ở những chi tiết chịu lực lớn, nhất là trục khuỷu và bạc lót.

4. Hư hại cho bộ tăng áp (turbo) nếu xe có trang bị

Với xe dùng turbo, dầu bôi trơn phải đi qua trục turbo để làm mát và giảm ma sát. Tăng ga mạnh khi dầu chưa kịp lên turbo có thể gây nóng cục bộ, mài mòn trục turbo nhanh chóng.

5. Tác động xấu đến hệ thống cảm biến và ECU

ECU cần thời gian để nhận tín hiệu từ cảm biến nhiệt độ, cảm biến oxy… Việc tăng ga sớm làm ECU phải điều chỉnh lượng xăng quá mức cần thiết, gây dư xăng hoặc thiếu xăng, ảnh hưởng tiêu hao nhiên liệu và tăng muội than.

6. Hại hộp số tự động

Khi động cơ chưa ấm, dầu hộp số (ATF) cũng đặc hơn, bơm dầu hộp số hoạt động chưa hiệu quả. Việc đạp ga mạnh tạo áp lực đột ngột lên hộp số, khiến bộ ly hợp, van điều khiển, bánh răng dễ bị mài mòn.

Những tác hại lâu dài khi thường xuyên tăng ga mạnh lúc vừa khởi động

• Mài mòn nhanh piston, xylanh, trục cam, bạc lót

• Tăng lượng muội than, làm bẩn buồng đốt

• Giảm tuổi thọ turbo (nếu có)

• Hư hỏng sớm bộ ly hợp và chi tiết hộp số tự động

• Tăng tiêu hao nhiên liệu và phát thải khí độc

• Xe nhanh bị rung, giảm độ êm ái khi vận hành

Cách khởi động xe đúng chuẩn và an toàn

1. Sau khi nổ máy, chờ khoảng 30 giây – 2 phút

Khoảng thời gian này đủ để dầu nhớt tuần hoàn đến các chi tiết cần bôi trơn. Nếu nhiệt độ môi trường thấp, có thể chờ lâu hơn một chút.

2. Không bật điều hòa, đèn pha hay thiết bị điện lớn ngay

Để tránh tải nặng lên động cơ và ắc quy trong giai đoạn dầu chưa kịp bơm đều.

3. Sau đó, di chuyển chậm và tăng tốc từ từ

Vừa giúp động cơ ấm dần lên, vừa giúp dầu hộp số đạt nhiệt độ hoạt động tối ưu.

4. Tránh tăng ga đột ngột trong vài phút đầu

Khi nhiệt độ động cơ và dầu bôi trơn ổn định, xe sẽ đạt trạng thái vận hành tối ưu.

Xe hiện đại đã có tính năng làm ấm máy tự động

Các xe đời mới dùng phun xăng điện tử được lập trình tăng nhẹ vòng tua khi mới nổ máy (khoảng 1000–1200 vòng/phút) để động cơ nhanh ấm lên mà không cần tài xế đạp ga. ECU điều chỉnh lượng xăng – không khí theo nhiệt độ, giúp động cơ làm việc an toàn và tiết kiệm.

Một số lưu ý thêm để bảo vệ động cơ vào buổi sáng

• Sử dụng dầu nhớt đa cấp (ví dụ: 5W-30) phù hợp điều kiện khí hậu

• Kiểm tra ắc quy, bugi, lọc gió định kỳ để đảm bảo khả năng khởi động tốt

• Nếu xe để lâu không chạy, nên nổ máy và chạy đều đặn mỗi tuần

Xem thêm: Ắc quy nhanh hết, khó nổ máy

Kết luận

Thói quen tăng ga mạnh ngay sau khi khởi động tưởng chừng giúp động cơ nhanh “ấm”, nhưng thực tế lại dễ gây mài mòn, tăng tiêu hao nhiên liệu và giảm tuổi thọ xe. Với xe hiện đại, chỉ cần để xe nổ máy trong khoảng 30 giây – 2 phút, rồi di chuyển nhẹ nhàng là đủ.

Trên đây là một số chia sẻ của Pro Car về chủ đề: Tại sao không nên tăng ga mạnh khi vừa khởi động. Mọi vấn đề cần được hỗ trợ, bạn đọc vui lòng liên hệ trực tiếp qua số hotline: 0867.767.168 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất.