Xe ô tô bị hỏng cảm biến oxy

Xe ô tô bị hỏng cảm biến oxy: Tác hại và cách sửa chữa

Trong hệ thống động cơ hiện đại, cảm biến oxy (O2 sensor) là một bộ phận quan trọng không thể thiếu, có nhiệm vụ giám sát lượng oxy còn lại trong khí thải và truyền thông tin về cho bộ điều khiển trung tâm ECU. Dựa vào dữ liệu đó, ECU sẽ điều chỉnh tỷ lệ hòa khí (xăng và không khí) để động cơ hoạt động tối ưu, tiết kiệm nhiên liệu và giảm thiểu khí thải độc hại.

Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, cảm biến oxy có thể bị hỏng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc cảm biến oxy bị lỗi hoặc mất tín hiệu sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất của động cơ, mức tiêu hao nhiên liệu và cả độ an toàn của xe.

Vậy cụ thể cảm biến oxy là gì, vì sao lại hỏng, dấu hiệu nhận biết khi cảm biến oxy gặp sự cố và cách sửa chữa ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Cảm biến oxy là gì?

Cảm biến oxy (oxygen sensor) là một thiết bị điện tử nhỏ được gắn trên đường ống xả của động cơ ô tô, thường nằm trước hoặc sau bộ chuyển đổi xúc tác (catalytic converter). Nhiệm vụ của cảm biến này là đo lượng oxy còn lại trong khí thải sau khi quá trình đốt cháy nhiên liệu diễn ra.

Thông tin này giúp ECU đánh giá xem hỗn hợp nhiên liệu đang đốt là quá giàu (dư xăng, thiếu oxy) hay quá nghèo (thiếu xăng, dư oxy). Từ đó ECU sẽ tự động điều chỉnh thời gian phun nhiên liệu, tỷ lệ hòa khí hoặc góc đánh lửa để đạt hiệu suất đốt cháy tối ưu.

Một xe ô tô có thể có từ 1 đến 4 cảm biến oxy, tùy theo dòng xe và loại động cơ.

Nguyên nhân khiến cảm biến oxy bị hỏng

Cảm biến oxy thường bị hư hỏng do các nguyên nhân sau:

1. Lâu ngày bị bám muội than, muội carbon từ khí thải

2. Nhiệt độ quá cao từ động cơ hoặc khí xả làm cảm biến quá tải

3. Sử dụng nhiên liệu kém chất lượng gây đóng cặn

4. Hỏng do bị nước, dầu hoặc hóa chất xâm nhập vào đầu dò

5. Dây điện bị đứt, chập hoặc tiếp xúc kém

6. Cảm biến oxy bị xuống cấp theo thời gian do tuổi thọ giới hạn (thường khoảng 80.000 – 160.000 km)

Khi cảm biến oxy bị lỗi, tín hiệu truyền về ECU sẽ sai lệch hoặc không có, khiến bộ điều khiển không thể tối ưu được hoạt động của động cơ.

Dấu hiệu nhận biết xe bị hỏng cảm biến oxy

Khi cảm biến oxy gặp sự cố, xe sẽ xuất hiện một số dấu hiệu bất thường như:

1. Đèn “Check Engine” bật sáng
   Đây là dấu hiệu phổ biến nhất. ECU sẽ phát hiện cảm biến oxy không hoạt động đúng và gửi mã lỗi lên hệ thống.

2. Xe tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn bình thường
   Do không có dữ liệu chính xác từ cảm biến oxy, ECU sẽ tính toán sai lượng xăng cần phun, dẫn đến tiêu hao nhiên liệu tăng cao.

3. Động cơ hoạt động không ổn định
   Xe có thể bị rung giật, ì máy, khó khởi động hoặc tăng tốc chậm do tỷ lệ hòa khí sai lệch.

4. Xe xả khói đen, khói trắng bất thường
   Nếu hòa khí quá giàu (thừa xăng), xe sẽ thải ra khói đen nặng mùi; nếu nghèo (thiếu xăng), có thể ra khói trắng hoặc xanh.

5. Khí thải vượt tiêu chuẩn, không đạt kiểm định môi trường
   Việc hòa khí sai dẫn đến việc đốt nhiên liệu không hoàn toàn, làm tăng lượng CO, NOx, HC trong khí thải.

6. Xe có hiện tượng “nổ lụp bụp” ở ống xả
   Đây là biểu hiện của hòa khí dư xăng, dẫn đến cháy muộn trong ống xả.

7. Hao hụt công suất
   Xe chạy ì, đạp ga không bốc, tăng tốc kém hiệu quả.

Tất cả những biểu hiện trên đều có thể liên quan đến cảm biến oxy bị hư hỏng hoặc hoạt động không chính xác.

Tác hại khi xe bị hỏng cảm biến oxy

Một chiếc cảm biến oxy hỏng tưởng chừng chỉ là một lỗi nhỏ nhưng lại kéo theo nhiều hậu quả nghiêm trọng:

1. Làm tăng lượng nhiên liệu tiêu thụ từ 10 – 30%
   Tăng chi phí vận hành xe một cách không cần thiết.

2. Làm hư hỏng bộ chuyển đổi xúc tác (catalytic converter)
   Nếu hỗn hợp nhiên liệu không đạt chuẩn, bộ xúc tác dễ bị quá nhiệt và tắc nghẽn, chi phí thay mới rất cao.

3. Gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng
   Khí thải không đạt tiêu chuẩn, có thể không qua được đăng kiểm hoặc bị phạt khi kiểm tra khí thải.

4. Ảnh hưởng đến tuổi thọ động cơ
   Quá trình đốt cháy không hoàn chỉnh khiến động cơ nhanh mòn, sinh muội than nhiều, dễ gây nghẹt kim phun, bẩn bugi và giảm tuổi thọ tổng thể.

5. Ảnh hưởng đến an toàn khi lái xe
   Xe có thể bị hụt ga đột ngột, khó điều khiển trong tình huống cần tăng tốc gấp.

Cách sửa chữa khi cảm biến oxy bị hỏng

1. Chẩn đoán lỗi bằng máy chuyên dụng

Việc đầu tiên khi nghi ngờ cảm biến oxy bị hỏng là sử dụng máy chẩn đoán lỗi OBD II để đọc mã lỗi từ ECU. Mã lỗi liên quan đến cảm biến oxy thường có dạng P0130, P0131, P0132, P0140…

Kỹ thuật viên sẽ phân tích mã lỗi, xác định vị trí cảm biến bị hỏng (vị trí trước hay sau bộ xúc tác) và tiến hành kiểm tra thực tế.

2. Kiểm tra và vệ sinh cảm biến

Nếu cảm biến chỉ bị bẩn do muội than hoặc cặn bám, có thể tháo ra và vệ sinh bằng dung dịch chuyên dụng. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ áp dụng nếu cảm biến chưa bị hư hỏng phần tử điện tử bên trong.

3. Thay thế cảm biến oxy mới

Nếu cảm biến đã bị hỏng hoàn toàn, giải pháp bắt buộc là thay cảm biến mới. Chi phí thay thế tùy vào loại xe và hãng sản xuất, thường dao động từ 800.000 đến 2.500.000 đồng/cảm biến.

Lưu ý: nên thay đúng loại cảm biến theo thông số của nhà sản xuất và cần gắn đúng vị trí (pre-cat hoặc post-cat).

4. Kiểm tra và khắc phục các yếu tố gây hại cho cảm biến

Đồng thời với việc sửa chữa, cần kiểm tra nguyên nhân gốc rễ như: kim phun bị rò rỉ, bugi đốt kém, xăng kém chất lượng, dầu động cơ bị tràn, hệ thống làm mát hỏng… Tất cả những yếu tố này nếu không khắc phục sẽ khiến cảm biến mới cũng nhanh chóng hỏng theo.

Phòng tránh cảm biến oxy bị hỏng

Để tăng tuổi thọ và bảo vệ cảm biến oxy hiệu quả, người sử dụng cần:

1. Bảo dưỡng định kỳ hệ thống nhiên liệu và khí thải

2. Thay lọc gió động cơ đúng hạn

3. Sử dụng nhiên liệu đạt chuẩn, tránh xăng pha tạp

4. Không đổ thêm phụ gia không rõ nguồn gốc vào bình xăng

5. Đảm bảo bugi, kim phun, lọc xăng, lọc dầu luôn sạch sẽ

6. Không để động cơ làm việc trong tình trạng quá tải hoặc thiếu bảo dưỡng

Xem thêm: Tổng hợp các loại cảm biến ô tô cần biết

Kết luận

Cảm biến oxy tuy nhỏ nhưng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động của động cơ xe ô tô. Việc hỏng cảm biến oxy không chỉ làm tăng mức tiêu hao nhiên liệu, ô nhiễm môi trường mà còn có thể dẫn đến các hư hại nặng cho động cơ và hệ thống khí xả.

Vì vậy, việc phát hiện sớm dấu hiệu cảm biến oxy hỏng và có biện pháp sửa chữa, thay thế kịp thời là rất cần thiết. Đồng thời, bảo dưỡng xe định kỳ và sử dụng nhiên liệu chất lượng cũng là cách để kéo dài tuổi thọ cảm biến và đảm bảo xe vận hành ổn định, tiết kiệm và an toàn.

Trên đây là 1 số chia sẻ của Pro Car về tác hại và cách sửa chữa khi hệ thống cảm biến oxy hỏng. Hi vọng bài viết đem đến cho bạn những kiến thức hữu ích. Mọi vấn đề cần được hỗ trợ liên quan đến sửa chữa, bảo dưỡng xe ô tô vui lòng liên hệ trực tiếp qua số hotline: 0867.767.168 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất