Phanh ABS kích hoạt không đúng lúc

Phanh ABS kích hoạt không đúng lúc – Trường hợp thường gặp & hướng xử lý

Hệ thống chống bó cứng phanh (ABS – Anti-lock Braking System) là công nghệ an toàn tiêu chuẩn trên phần lớn các dòng xe ô tô hiện nay. Mục đích chính của hệ thống này là giúp bánh xe không bị khóa cứng khi phanh gấp, từ đó duy trì khả năng điều khiển xe và giảm quãng đường phanh trong tình huống khẩn cấp.

Tuy nhiên, thực tế không ít tài xế gặp hiện tượng phanh ABS kích hoạt không đúng lúc, tức là hệ thống hoạt động dù không cần thiết, thậm chí khi xe đang chạy chậm, mặt đường khô ráo và không phanh gấp. Tình trạng này gây khó chịu, mất an toàn, và có thể là dấu hiệu cho thấy hệ thống ABS đang gặp trục trặc.

Vậy vì sao phanh ABS lại kích hoạt sai thời điểm, đâu là các trường hợp phổ biến dễ gặp, và làm thế nào để xử lý triệt để? Hãy cùng Pro Car phân tích chi tiết qua bài viết dưới đây.

1. Tìm hiểu sơ lược về hệ thống phanh ABS

Hệ thống phanh ABS hoạt động dựa trên các cảm biến đặt tại bánh xe để đo tốc độ quay của từng bánh. Khi phát hiện một bánh xe có dấu hiệu sắp bị khóa cứng trong quá trình phanh, bộ điều khiển ABS sẽ kích hoạt van thủy lực để nhả – bóp – nhả liên tục áp suất dầu phanh, giúp bánh xe tiếp tục quay mà không bị trượt.

Lợi ích của hệ thống ABS bao gồm:

• Giảm nguy cơ mất lái khi phanh gấp trên mặt đường trơn trượt

• Rút ngắn quãng đường phanh so với phanh thông thường

• Cho phép đánh lái khi đang phanh, tránh vật cản kịp thời

Tuy nhiên, nếu ABS bị lỗi hoặc hiểu sai tín hiệu từ các cảm biến, hệ thống có thể hoạt động sai thời điểm, gây nên cảm giác xe rung khi đạp phanh dù không có sự cố thực sự xảy ra.

2. Dấu hiệu cho thấy ABS kích hoạt không đúng lúc

Một số biểu hiện thường thấy khi hệ thống ABS bị kích hoạt sai bao gồm:

• Rung hoặc giật ở bàn đạp phanh khi đạp phanh nhẹ

• Âm thanh “rè rè” hoặc tiếng lạch cạch từ phía dưới xe

• Xe trượt nhẹ hoặc phanh không ăn trong tình huống bình thường

• Đèn cảnh báo ABS bật sáng trên bảng đồng hồ (trong một số trường hợp)

• Cảm giác bất thường khi phanh ở tốc độ thấp hoặc đường bằng phẳng

Đặc biệt, nếu hiện tượng này xảy ra nhiều lần mà không có lý do hợp lý (như mặt đường ướt, gồ ghề hay phanh gấp), rất có thể hệ thống ABS đang gặp lỗi và cần được kiểm tra ngay.

3. Nguyên nhân khiến ABS kích hoạt sai thời điểm

3.1. Cảm biến tốc độ bánh xe bị bẩn hoặc hư

Mỗi bánh xe đều có cảm biến tốc độ (Wheel Speed Sensor) để truyền dữ liệu về tốc độ quay bánh xe về ECU. Nếu cảm biến này bị bẩn, oxi hóa hoặc hư hỏng, tín hiệu gửi về sẽ sai lệch, khiến ECU hiểu nhầm rằng bánh xe đang bị khóa, từ đó kích hoạt ABS dù không cần thiết.

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt ở những xe thường xuyên đi đường bụi, ngập nước hoặc sau thời gian dài không vệ sinh hệ thống phanh.

3.2. Vòng từ bị nứt hoặc mẻ

Vòng từ (tone ring) là bộ phận gắn liền với bánh xe hoặc trục láp, có nhiệm vụ tạo tín hiệu cho cảm biến tốc độ. Nếu vòng từ bị nứt, sứt mẻ hoặc dính đất đá, tín hiệu phát ra sẽ không đều, dẫn đến hệ thống hiểu nhầm bánh xe bị trượt và tự kích hoạt ABS.

Trường hợp này cũng thường xảy ra sau va chạm gầm hoặc hư hỏng cơ khí ở phần trục bánh xe.

3.3. Cáp tín hiệu cảm biến bị đứt ngầm

Dây tín hiệu nối cảm biến với ECU rất dễ bị gập, đè hoặc đứt ngầm, đặc biệt khi xe từng sửa chữa gầm hoặc đi đường xấu nhiều. Lỗi này khiến tín hiệu không ổn định, gây nhầm lẫn cho bộ điều khiển ABS.

Khi tín hiệu bị gián đoạn, hệ thống có thể tự động kích hoạt chế độ bảo vệ, làm phanh ABS hoạt động sai thời điểm.

3.4. Hộp điều khiển ABS (ABS ECU) bị lỗi

Trường hợp hiếm gặp hơn nhưng không thể bỏ qua là bộ điều khiển ABS bị lỗi phần mềm hoặc mạch bên trong, dẫn đến nhận tín hiệu sai lệch từ cảm biến và ra lệnh sai cho mô-đun phanh.

Lỗi này thường phải dùng máy chẩn đoán chuyên dụng để kiểm tra và cập nhật phần mềm hoặc thay thế nếu cần thiết.

3.5. Hệ thống thủy lực ABS bị rò rỉ hoặc kẹt van

Mô-đun ABS có nhiều van thủy lực điều tiết áp suất dầu phanh. Nếu có van bị kẹt hoặc rò rỉ, áp suất dầu phanh sẽ bị điều tiết sai, khiến hệ thống kích hoạt ABS dù không có sự cố. Lỗi này cần kiểm tra tại gara có thiết bị chuyên dụng.

4. Những tình huống thường gặp và cách xử lý

4.1. ABS kích hoạt khi xe chạy chậm

Nếu cảm thấy xe rung nhẹ, giật nhẹ khi phanh ở tốc độ thấp (dưới 20km/h), có thể do cảm biến tốc độ hoặc vòng từ bị bẩn. Nên vệ sinh hoặc thay cảm biến nếu cần.

4.2. Phanh giật dù mặt đường khô ráo, bằng phẳng

Trường hợp này khả năng cao là cảm biến tốc độ một bánh bị lệch, dẫn đến dữ liệu không đồng nhất, khiến ABS hoạt động. Cần kiểm tra kỹ từng bánh, đo điện trở cảm biến và xem tín hiệu bằng máy chẩn đoán.

4.3. Đèn ABS bật sáng liên tục

Nếu đèn cảnh báo ABS sáng liên tục trên bảng đồng hồ, hệ thống đã lưu lỗi. Lúc này, cần:

• Dùng máy scan đọc mã lỗi

• Xác định vị trí lỗi (cảm biến, dây tín hiệu, van thủy lực…)

• Sửa chữa hoặc thay thế tùy theo chẩn đoán

4.4. ABS hoạt động không đều giữa các bánh

Nếu chỉ một hoặc hai bánh bị kích hoạt ABS trong khi các bánh còn lại không có hiện tượng gì, nên kiểm tra cảm biến và vòng từ tại vị trí đó.

5. Hướng dẫn kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống ABS

5.1. Vệ sinh cảm biến tốc độ bánh xe

• Tháo cảm biến ra khỏi cụm moay-ơ

• Dùng cọ mềm, khăn khô vệ sinh nhẹ nhàng

• Không dùng nước xịt mạnh hoặc hóa chất ăn mòn

5.2. Kiểm tra vòng từ

• Quan sát bằng mắt thường xem có nứt, mẻ hay gỉ sét

• Dùng nam châm kiểm tra khả năng hút

• Thay mới nếu vòng từ hỏng

5.3. Kiểm tra điện trở cảm biến bằng đồng hồ VOM

• Ngắt giắc cắm, đo điện trở theo thông số của hãng xe

• Nếu sai số quá lớn hoặc không có tín hiệu, nên thay mới

5.4. Dùng máy chẩn đoán chuyên dụng

• Kết nối máy scan OBD-II

• Đọc lỗi ABS lưu trữ trong ECU

• Kiểm tra dữ liệu sống (live data) khi chạy xe thử

• Xóa lỗi sau khi sửa xong để đảm bảo không báo giả

Xem thêm: Kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống phanh ABS

Kết luận

Hệ thống ABS mang lại sự an toàn vượt trội cho xe, tuy nhiên khi hoạt động không đúng lúc, nó có thể gây phiền toái và mất kiểm soát trong quá trình điều khiển. Việc ABS tự kích hoạt sai thời điểm thường liên quan đến cảm biến tốc độ, vòng từ, tín hiệu điện hoặc mô-đun điều khiển.

Để đảm bảo an toàn khi vận hành xe, chủ xe nên kiểm tra định kỳ hệ thống phanh, đặc biệt là sau khi xe đi qua đường ngập, đường đất hoặc va chạm gầm. Nếu gặp hiện tượng bất thường như phanh giật, rung hoặc đèn ABS sáng, nên đưa xe tới gara uy tín để kiểm tra và xử lý kịp thời.

Trên đây là một số chia sẻ của Pro Car về hiện tượng phanh ABS kích hoạt không đúng lúc. Mọi vấn đề cần được hỗ trợ, bạn đọc vui lòng liên hệ trực tiếp qua số hotline: 0867.767.168 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất.